«Εφημερίδα-Ραδιόφωνο-Τηλεόραση-Internet. Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας σε κάθε Μέσο τα επόμενα χρόνια;».

Βιώνουμε μια ιστορική περίοδο μετασχηματισμού που οι αλλαγές που συντελούνται επηρεάζουν σχεδόν όλον τον πλανήτη. Τα αίτια αυτού του μετασχηματισμού είναι η εξέλιξη της επιστήμης, της τεχνολογίας και η ανάπτυξη της δυτικής βιομηχανίας. Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται ηλεκτρονική διότι κυριαρχεί η ακουστική και η οπτική εκδοχή ως μέσο επικοινωνίας της κοινωνίας. Συνεπώς, ο δημοσιογράφος καλείται να ανταποκριθεί σε πολλά και –συχνά- αντικρουόμενα θέματα, με αποτέλεσμα τη διάσπαση των λειτουργιών, των αρμοδιοτήτων και του χρόνου του. Με την είσοδο των νέων τεχνολογιών, οι δημοσιογράφοι υποχρεούνται στον επαναπροσδιορισμό της επαγγελματικής τους ταυτότητας. Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας στην εφημερίδα, με κατάλληλους χειρισμούς, είναι ευοίωνη. Καθόλου τυχαίο δε θεωρείται ο μεγάλος αριθμός-για τα ελληνικά δεδομένα-αθλητικών εφημερίδων. Αν αναλογιστούμε ότι ο ελληνικός αθλητισμός δε συγκαταλέγεται στις παρυφές της θεαματικότητας και της εμπορικότητας της Ευρώπης, εντούτοις η αναγνωσιμότητα είναι αρκετά υψηλή σε σχέση με τον πληθυσμό. Σύμφωνα με την ΠΗΓΗ ΕΙΗΕΑ για το έτος 2009 και Δελτία Κυκλοφορίας Πρακτορείων Διανομής για το 2010 μολονότι παρουσιάζεται μια μείωση αναγνωσιμότητας των αθλητικών εφημερίδων, ωστόσο το ενδιαφέρον των αναγνωστών παραμένει σημαντικό. Τα επόμενα χρόνια η εφημερίδα οφείλει να αλλάξει για να μη θεωρηθεί δεδομένη, παραδοσιακή και στάσιμη. Ο στόχος της είναι να γοητεύει το αγοραστικό κοινό όχι με τεχνάσματα- πρωτοσέλιδα αλλά να παρέχει την έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση. Ένας τρόπος για να το επιτύχει είναι να αφουγκραστεί μεν την κοινωνία αλλά να μην καθοδηγείται από τα οπαδικά αισθήματα. Η υπερβολή και ο φανατισμός-αν και απευθύνεται στα ταπεινά ένστικτα του ατόμου-έχει βραχυπρόθεσμες ωφέλειες αλλά μακροπρόθεσμα ακόμη και οι φανατικοί οπαδοί θα απομακρυνθούν από αυτήν. Η εφημερίδα πρέπει να στρέψει την προσοχή της στο φυσικό της χώρο, την κριτική των αθλητικών δραστηριοτήτων. Ο αναγνώστης είναι πια περισσότερο ενημερωμένος για τα αθλητικά τεκταινόμενα-συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια-και ενδιαφέρεται να διαβάσει μια διαφορετική προσέγγιση που πιθανώς να μην μπορεί αυτός να σκεφτεί ή να αντιληφθεί. Η παρουσίαση των επιδόσεων ενός αθλητή ή το σκορ ενός ποδοσφαιρικού αγώνα δεν θα είναι πια το ζητούμενο. Θεωρείται γνωστό αφού η πληροφόρηση είναι ραγδαία και άμεση. Το ενδιαφέρον στρέφεται στην ανάλυση πίσω από τις γραμμές, πίσω από την οπτική εικόνα μιας αθλητικής δραστηριότητας, δηλαδή στο γιατί και στο διότι. Ο αναγνώστης είναι απαιτητικός και δύσκολος να εμπιστευτεί το χρόνο και τη διάθεση του σε μια εφημερίδα που δε θα του προσφέρει μια ικανοποιητική-αντικειμενική με σαφήνεια ανάλυση. Το μέλλον της εφημερίδας ανήκει στους ίδιους τους δημοσιογράφους. Οι ομάδες δημοσιογράφων ίσως να είναι μια λύση-απάντηση στα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα που με πρόσχημα τον αθλητισμό, τον εκμεταλλεύονται μόνο εμπορικά. Η θεματολογία της εφημερίδας θα αλλάξει για να εξελιχθεί. Η παρουσίαση ιστορικών στοιχείων των αθλητικών δραστηριοτήτων, οι στατιστικές αναλύσεις των γεγονότων θα είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος διότι η εφημερίδα έχει χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού της είδησης αφού πήρε την σκυτάλη το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το διαδίκτυο. Στις αθλητικές εφημερίδες τεράστιο ενδιαφέρον θα έχουν και οι πολιτικές επισημάνσεις-αναλύσεις διότι ο αθλητισμός και η πολιτική καλώς ή κακώς συνδέονται. Η θέση του εξειδικευμένου αθλητικού-πολιτικού συντάκτης θα είναι επιτακτική ανάγκη για να καλύψει την άγνοια του αναγνώστη στο πώς το κράτος «χρησιμοποιεί» τον αθλητισμό και γιατί. Η αθλητική εφημερίδα δεν θα εκδίδεται απλώς για την ενημέρωση αλλά θα είναι ένα μικρό βιβλίο προβληματισμού. Το ραδιόφωνο εξελίσσεται ως ένα Μέσο που θα μπορεί να το ακούει κανείς όποτε θέλει, όπου θέλει και όπως θέλει. Ο ακροατής θα επιλέγει, θα διαλέγει τι θα ακούει όχι μόνο το πρόγραμμα, τον αθλητικό σταθμό, αλλά και από τη συσκευή που τον βολεύει. Στο μέλλον θα έχει περισσότερο χαρακτήρα διασκέδασης αλλά και επικοινωνίας ανάμεσα στον εκφωνητή-παραγωγό και στον ακροατή. Ο ραδιοφωνικός παραγωγός θα πρέπει να έχει ψηφιακές γνώσεις γνωρίζοντας την αξία των κωδίκων δεοντολογίας. Η χρηστική του λειτουργία θα είναι να ενημερώνει σωστά και χωρίς υπερβολές. Οι απεσταλμένοι ανταποκριτές θα πρέπει να καταγράφουν τα γεγονότα τη στιγμή της δημιουργίας τους και να ανακοινώνονται ταυτόχρονα. Δεν θα υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου αν και αυτό ίσως να επιβαρύνει την αξιοπιστία μέσα στο κυνήγι της είδησης. Το μέλλον του ραδιοφώνου είναι ιντερνετικό. Θα διαφοροποιηθεί σημαντικά λόγω της εισαγωγής της ψηφιακής τεχνολογίας στη λειτουργία, στην οργάνωση και στο περιεχόμενο του, και θα μεταδίδεται μέσω δορυφόρων και όχι μέσω των F.M. Η μετάδοση των αθλητικών δραστηριοτήτων θα εκλείψει ή θα περιοριστεί εξαιτίας της έλλειψης της εικόνας. Ο σκοπός του θα είναι να ενημερώνει για τις τρέχουσες εξελίξεις, να σχολιάζει και να ψυχαγωγεί χωρίς ακρότητες. Ακόμα και οι ακροατές θα εκπαιδευτούν τεχνολογικά για να παρακολουθήσουν την ραδιοφωνική ψηφιακή ανάπτυξη και η επικοινωνία με το Μέσον θα είναι άμεση, ζωντανή και διαλογική. Ο ακροατής θα καθορίζει το είδος της συζήτησης, τον προβληματισμό του και πιθανώς να είναι και άσχετος με τα αθλητικά δρώμενα. Εξάλλου το ραδιόφωνο πάντοτε λειτουργούσε και σαν ψυχολόγος σε καιρούς χαλεπούς και μοναξιάς. Η τηλεόραση έχει το πλεονέκτημα της εικόνας. Είναι ένα Μέσο που συνεχώς και ολοένα εξελίσσεται. Μέσα από τις πολλαπλές οθόνες και την ψηφιακή ανάλυση, γίνεται λεπτομερής απεικόνιση των φάσεων. Η αθλητική δημοσιογραφία οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα τεχνολογικά τεκταινόμενα, ο δημοσιογράφος να αποκτήσει εξειδικευμένες γνώσεις-όπως η τρισδιάστατη εικόνα με τα ειδικά γυαλιά για τη θέαση του υλικού- για να έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει στο κοινό τις καινοτομίες της τεχνολογίας και να φέρει τον τηλεθεατή μέσα στο αγωνιστικό τερέν. Οι περισσότεροι άνθρωποι πληροφορούνται, ενημερώνονται από τις τηλεοπτικές εικόνες, με βασικό αποτέλεσμα αυτές να διαπλάθουν, να σχηματίζουν την ‘’εικόνα’’ για το τι συνέβη σε αθλητικές δραστηριότητες. Το μέλλον ανήκει στη Web TV όπου μια συνηθισμένη τηλεόραση μέσω του ιντερνέτ συνδέεται και ο δημοσιογράφος ενημερώνει, σχολιάζει τα αθλητικά δρώμενα. Είναι το ψυχρό μάτι που αναλύει διεξοδικά μια αθλητική φάση, και ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και πεπειραμένος για να μην υποπέσει σε λανθασμένες εκτιμήσεις. Η αθλητική δημοσιογραφία θα στηριχθεί στην τηλεόραση και θα αναπτυχθεί και θα εξελιχθεί και θα έρθει σε επαφή με τα πιο απομακρυσμένα μέρη της χώρας. Η δορυφορική τηλεόραση θα παρέχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει ο τηλεθεατής και τα ξένα αθλητικά προγράμματα. Ο δημοσιογράφος θα είναι ο οδηγός του, ο μεταφραστής του, να τον κατευθύνει στα γεγονότα και να τον ενημερώνει. Θα καλύπτονται τα περισσότερα αθλητικά προγράμματα άμεσα, γρήγορα και ζωντανά. Αυτό προϋποθέτει άριστη γνώση της τεχνολογίας και γνωστική ετοιμότητα του δημοσιογράφου. Η τηλεόραση είναι ένα απαιτητικό Μέσο που δε συγχωρεί εύκολα μια λανθασμένη εκτίμηση του δημοσιογράφου. Για αυτό η αθλητική δημοσιογραφία έχει την ανάγκη-περισσότερο από ποτέ-τον καταμερισμό της εργασίας.Ο καθείς στην ειδικότητα του. Ο εξειδικευμένος δημοσιογράφος στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στο άλμα επί κοντό .Οι απαιτήσεις είναι τεράστιες και δύσκολα ένας να καλύψει, να είναι γνώστης όλων των αθλημάτων. Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας συνδέεται ευτυχώς ή δυστυχώς και με τις προτιμήσεις του κοινού. Η τηλεόραση είναι ένα βιομηχανικό προϊόν που ζει με τα διαφημιστικά πακέτα. Όσο η ζήτηση είναι μεγάλη για ένα αθλητικό είδος-όπως το ποδόσφαιρο-τόσο η προσφορά του θα είναι ανάλογη. Αντιθέτως, τα μη γνωστά αθλήματα που δεν έχουν πολλούς φίλους θα πάψουν να προβάλλονται. Το τίμημα του βιομηχανικού πολιτισμού είναι μεγάλο. Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας-συγκριτικά από όλα τα Μέσα-βρίσκεται στο ίντερνετ. Το μέλλον του Διαδικτύου βρίσκεται στο video. Θεωρείται το πιο γρήγορο, το πιο ζωντανό ρεπορτάζ, είναι άμεσο και επίκαιρο. Ο δημοσιογράφος πρέπει να βρίσκεται πριν από την είδηση και να την ανακοινώνει ταυτόχρονα με την πραγματοποίησή της. Ο χρόνος μετάδοσης είναι σημαντικός όσο ταυτόχρονα σημαντική είναι και η αξιοπιστία της. Ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί στιγμιότυπα με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη μιας πεπαιδευμένης και κατάλληλης εξειδικευμένης δημοσιογραφικής ομάδας που θα στελεχωθεί και θα φέρει εις πέρας το επαγγελματικό καθήκον της. Οι προκλήσεις είναι τεράστιες και ο αθλητικός δημοσιογράφος θα πρέπει να γνωρίζει πώς να βοηθά τον καταναλωτή-χρήστη στη διαχείριση των ιστότοπων, των sites, πώς να έρχεται σε επικοινωνία με τα μέλη της δημοσιογραφική ομάδας για να τον ενημερώνει συχνά και αξιόπιστα. Η αθλητική δημοσιογραφία θα προβάλλει στο ίντερνετ πληροφορίες και υλικό, με κείμενα, εικόνες, ήχους και βίντεο που έχει δημιουργηθεί στο παγκόσμιο ιστό ( World Wide Web ). Θα υπάρχει οπτική επαφή και ηχητική επικοινωνία με συνομιλητές, δυνατότητα που επιτρέπει την τηλεσυνδιάσκεψη. Η online επικοινωνία και ενημέρωση αναδεικνύει το ρόλο της τεχνολογίας σε εταιρίες παροχής υπηρεσιών. Η είδηση θα πρέπει να διασταυρώνεται αποτελεσματικά γεγονός που προσφέρει μεγάλη διευκόλυνση και εξοικονόμηση χρόνου. Στο επίκεντρο του ιντερνετικού ενδιαφέροντος είναι η αξιόπιστη είδηση και ο σεβασμός στο πρόσωπο του χρήστη. Στόχος της δημοσιογραφίας είναι να αποδείξει την υψηλή ποιότητά της. Η αθλητική δημοσιογραφία είναι ήδη παρούσα στο ίντερνετ. Το μέλλον της είναι άγνωστο, δεν μπορεί κανείς να το γνωρίζει. Πιθανώς η συνεχής ανανέωση της τεχνολογίας θα δημιουργήσει νέες εστίες επικοινωνίας που θα επηρεάσουν τη δημοσιογραφία. Οι νέες πλατφόρμες θα δώσουν τη δυνατότητα να αναδεικνύονται πληροφορίες ακόμη και να αποκαλύπτονται οι πηγές μιας είδησης. Ωστόσο, μεγαλύτερη σημασία έχει η ποιότητα του περιεχομένου, η αξιοπιστία, η άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση και η σχέση εμπιστοσύνης του δημοσιογράφου και του αναγνώστη-ακροατή-τηλεθεατή- χρήστη. Χρίστος Σοροβέλης